İnternet Kısıtlamaları – İran'da İnternet Kesintileri

Son Günlerdeki İnternet Kesintileri ve Etkileri

Son yıllarda İran'da hükümetin uyguladığı internet kısıtlamaları ve kesintileri küresel çapta büyük yankı uyandırıyor. Yetkililer, toplumsal olaylar sırasında bilgi akışını kontrol altına almak amacıyla internet erişimini kısıtlarken, bu durumun halk üzerindeki etkileri giderek daha belirgin hale geliyor. İran hükümeti, özellikle protestolar, seçim dönemleri ve kritik siyasi olaylar sırasında interneti kısıtlayarak vatandaşların iletişim özgürlüğünü sınırlandırıyor.

Bu tür uygulamalar, sadece bilgi akışını kontrol etmekle kalmıyor, aynı zamanda ekonomik faaliyetleri de olumsuz etkiliyor. Küresel internet erişiminin kesilmesi, girişimciler ve teknoloji şirketleri için büyük bir sorun teşkil ediyor. Özellikle İran'daki e-ticaret platformları, finansal işlemler ve dijital hizmetler, internet kesintileri nedeniyle ciddi zararlar görüyor.

İnternet Kesintilerinin Arka Planı

İran hükümeti, internet kesintilerini genellikle ulusal güvenliği sağlamak ve "dış müdahaleleri" önlemek için bir araç olarak kullanıyor. Özellikle 2019'daki benzin fiyatlarına karşı düzenlenen protestolar sırasında uygulanan internet kesintisi, halkın dış dünya ile bağlantısını tamamen kopardı. O dönemde yaşanan polis şiddeti ve protestoların ölçeği hakkında bilgi edinmek neredeyse imkansız hale geldi.

Hükümetin internet üzerindeki kontrol mekanizmaları sadece belirli zamanlarda uygulanan kesintilerle sınırlı değil. İran, yıllardır kendi bağımsız dijital altyapısını inşa etmek için "Ulusal Bilgi Ağı" (National Information Network - NIN) projesi üzerinde çalışıyor. Bu proje, Çin'in "Great Firewall" sistemine benzer şekilde, ülke içindeki interneti küresel ağdan bağımsız hale getirmeyi hedefliyor. Bu sistemin temel amacı, hükümetin içerik akışını tamamen denetleyebilmesi ve istenmeyen bilgilerin ülkeye girişini engelleyebilmesi.

Uzman Görüşleri ve Eleştiriler

İnternet özgürlüğü savunucuları ve insan hakları örgütleri, İran'daki internet kesintilerinin sistematik bir sansür politikası olduğunu ve bunun temel insan haklarını ihlal ettiğini belirtiyor. Elektronik Sınır Vakfı (EFF) ve Uluslararası Af Örgütü gibi kuruluşlar, bu tür kesintilerin vatandaşların bilgiye erişim hakkını ihlal ettiğini ve demokratik haklarını kısıtladığını vurguluyor.

Ayrıca, uzmanlar bu tür kesintilerin İran'ın ekonomisi üzerindeki olumsuz etkilerine de dikkat çekiyor. Dijital dünyaya erişimin sınırlandırılması, İran'daki girişimciler ve serbest çalışanlar için büyük bir sorun teşkil ediyor. Özellikle küresel pazarlara bağımlı olan teknoloji ve e-ticaret sektörleri, internetin kesilmesiyle ciddi maddi kayıplar yaşıyor.

Hükümetin Rolü ve Resmi Açıklamalar

İran hükümeti, internet kesintilerini ulusal güvenliği sağlama, "dış müdahaleleri" önleme ve "ahlaki değerleri" koruma gerekçesiyle savunuyor. Yetkililer, sosyal medya platformlarının "Batı propagandası" yaydığını iddia ederek, bu platformları yasaklamanın gerekli olduğunu öne sürüyor.

Ancak, hükümetin bu açıklamaları uluslararası toplum tarafından pek inandırıcı bulunmuyor. Birçok uzman, internet kesintilerinin gerçekte hükümetin halk üzerindeki kontrolünü artırmak ve protestoları engellemek için bir araç olarak kullanıldığını savunuyor.

Sonuç

İran'daki internet kesintileri, sadece teknik bir konu değil, aynı zamanda temel insan hakları, demokrasi ve bilgi özgürlüğü açısından büyük önem taşıyor. Devletin bilgi akışını kontrol etmeye yönelik politikaları, toplumun haber alma hakkını ve bireysel özgürlüklerini tehdit ederken, ekonomik ve sosyal hayata da büyük zararlar veriyor.